Các loại thùng ủ nước mắm Phú Quốc hiện nay

Khi đến thăm những nhà thùng sản xuất nước mắm ở Phú Quốc, bạn sẽ nhìn thấy những thùng ủ nước mắm.Có 2 loại thùng ủ là thùng lều (thùng gỗ) và Lu (mái vú ) được dùng vô cùng phổ biến, trong bài viết này mình sẽ phân tích mỗi loại có ưu nhược điểm gì nhé!

https://saigonstartravel.com/wp-cont...m-phu-quoc.jpg

1. Thùng ủ nước mắm bằng gỗ
Thùng gỗ còn được gọi là thùng lều có chiều cao khoảng 2- 2,5m; có đường kính 1,5-2m có sức cất giữ từ 4 -6 tấn cá .Thùng lều được làm từ gỗ, thường được chế biến bằng loại gỗ mềm,chịu được nước mặn như Bời lời, Dên dên…

Gỗ được xẻ thành các tấm ván hình chữ nhật có chiều rộng khoảng 25cm, đem phơi thật khô và ghép lại thành hình trụ với những chốt gỗ bên trong.

Bên ngoài dùng các sợi dây mây hoặc tre già đan lại thành 1 vòng tròn chạy quanh mặt ngoài thân thùng, các mảnh gỗ được siết chặt lại với nhau. Những sơi dây niềng này cực kỳ bền chắc, không có co giãn theo nhiệt độ môi trường và không có bị hư hại khi tiếp cận với nước mặn.

Giữa các khe hở một lớp vỏ tràm hoặc những sợi tre bào nhỏ được nhét chặt vào, bên trong được quét thêm rất nhiều lớp dầu Rái, một loại nhựa cây có khá nhiều tại vùng rừng Phú Quốc.

Do đó những thùng lều vô cùng kín nước và có thời gian dùng lên tới hàng hóa chục năm mà vẫn không có bị hư hỏng. Sau mỗi đợt chế tạo những thùng lều thường được rửa sạch phơi khô, kiểm tra nếu bị rỉ nước thì phải nhét thêm vỏ cây và quét thêm một lớp dầu rái.

http://vungbauresort.net/wp-content/...-1-750x460.jpg

Đáy thùng cũng được ghép bằng gỗ tương tự nhưng có hình tròn.

Ngang trên mặt đáy thùng được khoét 1 lỗ tròn nhỏ đường kính khoảng 3cm còn gọi là lỗ Lù. 1 Đoạn tre già dài khoảng 20cm nhét vào lỗ Lù để dễ kéo rút nước mắm.

Trước khi muối cá, thùng gỗ thường được dọn sạch sẽ, phơi cho khô ráo. Phía bên trong thùng trước lỗ Lù có đặt một cây chổi làm bởi cây Dành bên trên là vỏ ốc và trấu, sau cùng là một lớp muối hạt. Công việc này còn gọi là đắp Lù , mục đích là làm cho 1 lớp lọc ngăn không có cho xác cá rơi ra ngoài lúc kéo, rút nước mắm.

Những thùng lều thường được để trong nhà xưởng râm mát, tránh mưa nắng cho nên nước mắm làm trong thùng lều thường làm theo cách gài nén.

Đây là phương pháp sản xuất phù hơp với những cơ sở sản xuất lớn với thời gian ủ chượp kéo dài, ít tốn nhân công và diện tích. Tuy vậy mức giá đầu tư ban đầu khá lớn khó có thể vận dụng cho những cơ sở nhỏ.

2. Thùng ủ nước mắm làm bằng Lu sành
Lu còn gọi là Mái vú theo tiếng địa phương, là 1 loại thùng ủ nước mắm làm bằng gốm. Lu được sản xuất bởi 1 loại đất sét đặc biệt và được nung ở nhiệt độ cao, thường được sản xuất ở các làng nghề sản xuất đồ gốm thủ công.

Lu có rất nhiều loại với thể tích khác nhau, loại nhỏ thì khoảng 50L, loại lớn lên tới 200L. Nước mắm được làm bởi lu khác với thùng gỗ ở chỗ là được phơi ngoài nắng trực tiếp và được khuấy đảo liên tục.

Nhờ vậy mà nước mắm làm bằng Lu thường có thời kì chế tạo ngắn hơn và có hương vị thơm độc đáo. Tuy nhiên làm nước mắm bởi Lu tốn nhiều nhân công và tương đối là cực nhọc do phải thường xuyên làm việc ngoài trơi nắng và lúc mưa thì phải kịp thời đậy nắp lại tránh cho nước mưa vào làm cho hỏng nước mắm.

Nhưng do giá tương đối thích hợp với những cơ sở nhỏ hay hộ gia đình nên Lu thường xuyên được ưa chuộng hơn.

https://thuongmaibiengioimiennui.gov...en/nuocmam.jpg

Không những thế còn có một cách sản xuất nữa chính là kết hợp giữa Lu và thùng lều.

Ban đầu cá đươc muối trong những lu bằng gốm, phơi ngoài nắng, khuấy đảo trong thời gian khoảng 6 tháng, sau ấy đem lên những thùng lều trong nhà và tiến hành kéo rút.

Với cách thức này thời kì chế tạo được rút ngắn lại nhưng chất lượng nước mắm vô cùng thơm ngon giống như cách thức chế tạo trong thùng lều.

Dù cho cách sản xuất khác nhau, nhưng cách thức nào cũng cần có nhiều kinh nghiệm lâu năm và nhiều công sức mới có thể làm ra được các giọt nước mắm Phú Quốc thơm ngon.

------------------------------------

DNTN SẢN XUẤT NƯỚC MẮM – PHÚ HÀ

Địa chỉ: Đường Phan Nhung, TT Dương Đông, H. Phú Quốc, T. Kiên Giang

Hotline: 0973 620 273 - 0918 123 771

Email: info@nuocmamphuha.com